Gewoon Gaaf

Individuele preventie

Gewoon Gaaf is een preventiemethode, opgesteld door de overheid en de Ivoren kruis, voor ieder individueel kind van 0 tot 18 jaar en zijn ouders/verzorgers. De tandarts of Gewoon Gaaf preventie assistente Saar geeft jou en jouw kind advies dat is afgestemd op het gebit van jouw kind. Hij/zij begeleidt jullie om zo een gaaf gebit te hebben en te behouden. De gedachtegang achter deze programma is: “Jong geleerd is oud gedaan” en “voorkomen is beter dan genezen”.

Jouw tandarts kan je vragen een ‘Gewoon Gaaf’ afspraak te maken met Saar de preventieassistente. Tijdens deze afspraak wordt er een risico-inschatting gemaakt. Hoe poets je het gebit van jouw kind? Hoe is het met zijn/haar mondhygiëne? Breken er tandjes of kiesjes door? Is jouw kind aan het wisselen? Heeft hij/zij (beginnende) gaatjes?

Op basis van deze risico-inschatting, adviseert de tandarts of Saar het moment waarop zij jouw kind weer willen terugzien. Dit kan variëren van 2 weken, eens per maand tot eens per halfjaar afhankelijk van de risicoscore. Soms kan het nodig zijn de kiezen extra te beschermen (sealen) of een fluoridebehandeling te geven. Maar meestal volstaan mondhygiëne samen met instructies. De invulling en uitvoering van de preventiemethode kan dus binnen een gezin verschillen. Gewoon Gaaf kijkt immers naar uw kind als individu.

De Gewoon Gaaf methode helpt kinderen hun gebit gaaf te houden. Onder begeleiding van de behandelaar kunnen ouders, samen met hun kind het gebit gaaf en zijn mond gezond houden. Indien u twijfelt over de mondhygiëne van uw kind dan kunt u altijd zelf nog een extra afspraak maken voor bij Saar. Al deze behandelingen worden vergoed vanuit de basisverzekering ongeacht het aantal afspraken en behandelingen.

Want niets is moeilijker dan het veranderen van gedrag. Wie vroeg het juiste gedrag krijgt aangeleerd zal daar zijn leven lang plezier van hebben. Neem je kind daarom zodra het eerste tandje doorbreekt mee naar de mondzorgpraktijk en begin direct met tandenpoetsen. Samen met jouw behandelaar kun jij het gebit van je kind gaafhouden middels de Gewoon Gaaf methode.

Veel minder gaatjes

De Gewoon Gaaf-methode kan tot bijna 70% minder gaatjes leiden. Dit blijkt uit recent  wetenschappelijk  onderzoek, uitgevoerd in Den Bosch bij een groep kinderen  van 6-9 jaar. In 3 jaar tijd kregen kinderen veel minder  fluoridebehandelingen (-88%), werden ze veel minder  geseald (-66%) en nam het aantal vullingen per kind flink af  (-62%).

Cariës (gaatjes) is een gedragsziekte

Gedragsziekten, de naam zegt het al, kun je met gezond gedrag voorkomen. Maar daar moet je dus wel wat voor doen of laten. Ieder gebit kan gaaf blijven als je weinig suiker gebruikt en zorgvuldig je tanden poetst met fluoridetandpasta. Gewoon Gaaf begeleidt jou en je kind daarbij.

Tandenpoetsen en napoetsen

Een gezonde mond begint met het op de juiste manier zorgvuldig poetsen van de tanden en kiezen met fluoridetandpasta. Saar de preventieassistente coacht jou en je kind hierbij. Meestal willen kinderen al op zeer jonge leeftijd zelf hun tanden poetsen. Dat is prima, stimuleer dat vooral, maar kinderen poetsen nog niet overal even goed. Daarom is hulp nodig! Vooral van de ouders en soms met begeleiding van Saar de Gewoon Gaaf preventieassistente.

Goed tandenpoetsen gaat immers niet vanzelf, dat moet een kind leren. Kinderen tot ongeveer 10 jaar maken hun tanden en kiezen nog niet echt goed schoon. Poets daarom de tanden en kiezen bij kinderen tot die leeftijd ten minste 1x per dag na, ook als je kind elektrisch poetst. Met het napoetsen maak je tevens duidelijk hoe belangrijk deze dagelijkse verzorging is. Zo wordt tandenpoetsen een goede gewoonte. Ook na het 10e jaar blijft het belangrijk om het tandenpoetsen te begeleiden en te controleren hierbij wordt u ondersteund door uw behandelaar.

Kleuren

Bij de Gewoon Gaaf-methode wordt bij iedere controle, uitgevoerd door Saar, de tandplak – een nauwelijks zichtbaar wit – geel laagje – gekleurd. Saar brengt een vloeistof op de tanden aan die de tandplak zichtbaar maakt. Zo kun je dus precies zien waar nog tandplak zit. Je kind doet voor hoe hij zijn tanden poetst. En jij laat zien hoe je het gebit van je zoon of dochter napoetst. Saar laat zien waar de tandenborstel niet goed komt en traint je hoe je op die lastige plekken beter kunt poetsen. Ook wijst zij je op nieuwe kiezen die doorbreken. Tijdens deze controle wordt het gebit van je kind in de tandartsstoel ook professioneel gereinigd. Het gebit wordt dus helemaal schoongemaakt en droog geblazen. Pas dan kun je goed zien of en zo ja waar het gebit is aangetast. Gaatjes beginnen als witte vlekken. Als je zorgvuldig poetst, kun je die nog herstellen of ervoor zorgen dat zo’n beginnend gaatje niet groter wordt. Advies is om 2x per dag twee minuten te poetsen met een fluoride houdende tandpasta.

De beloning:? Een gaaf gebit voor uw kind!

Wij geloven in belonen hierdoor krijgt uw kind bij afloop van de afspraak een klein cadeautje en poetsdiploma. Om jullie een handje op weg te helpen worden er ook kleine zandlopertjes uitgedeeld, want twee minuten duurt langer dan je zou verwachten.

Eerste tandje? Poetsen!

Begin direct met tandenpoetsen zodra je het eerste puntje van het tandje ziet. Poets de tanden 1x per dag met fluoridepeutertandpasta. De hoeveelheid fluoride in fluoridepeutertandpasta is aangepast aan het gebruik door kleine kinderen.

Fluoride is een natuurlijke stof die tanden en kiezen minder kwetsbaar maakt voor zuuraanvallen van bacteriën. Het gebruik van de juiste hoeveelheden fluoride helpt zo gaatjes in tanden en kiezen te voorkomen. De hoeveelheid fluoride in fluoridetandpasta is aangepast aan de leeftijd.

Poets bij kinderen vanaf 2 jaar 2x per dag hun tanden met fluoridepeutertandpasta. Stap vanaf 5 jaar over op fluoridetandpasta voor volwassenen. In tandpasta voor volwassenen zit meer fluoride. Je kunt ook tandpasta gebruiken waarop staat ‘kinder’ of ‘junior’. Kijk dan naar de leeftijd die hierbij wordt aangegeven (bijvoorbeeld 5-12 jaar).

Eerste tandje? Naar de tandarts!

Om jou en je kind goed te begeleiden bij het hebben en houden van een gaaf gebit is het belangrijk dat je je kind, zodra het eerste tandje doorbreekt, meeneemt naar de mondzorgpraktijk. Wie namelijk zo veel mogelijk van de Gewoon Gaaf-methode wil profiteren, begint direct zodra het eerste tandje verschijnt. Neem je kind mee als je bijvoorbeeld zelf voor controle gaat. Jouw behandelaar legt uit hoe je het kindergebit het beste kunt verzorgen. Ook leer je al vroeg de juiste voedings- en poetsgewoonten voor je kind. Als je kind op jonge leeftijd in de mondzorgpraktijk komt, krijg het voldoende gelegenheid te wennen en raakt het vertrouwd met de omgeving en de medewerkers. Jouw behandelaar geeft aan wanneer jouw kind weer een afspraak moet hebben voor een controle mondhygiëne.

Gezonde voeding, ook gezond voor je gebit?

Behalve zorgvuldig tandenpoetsen is het zeker zo belangrijk te letten op de voeding van je kind. Of je kind een gaatje krijgt, hangt af hoe goed zijn tanden worden gepoetst en hoe vaak gesnoept of zoet gedronken wordt. Bij weinig suikergebruik en zorgvuldig tandenpoetsen, kan ieder gebit gaaf blijven.

Zorg ervoor dat je kind niet meer dan 7x per dag eet of drinkt. Dat is 3x een maaltijd en maximaal 4x per dag een tussendoortje. Geef je kind liever hartige dan zoete dingen. Probeer je zoon of dochter niet aan zoetigheid te laten wennen en voeg aan voedsel en dranken geen suiker toe.

Kies voor kraanwater in plaats van zoete dranken. Light – frisdranken veroorzaken weliswaar geen gaatjes (geen suiker), maar bedenk dat deze, evenals de  suikerhoudende varianten, nog wel zuur kunnen zijn. Ook zure producten kunnen schade veroorzaken aan het gebit.

 

Vragen en antwoorden over Gewoon Gaaf

Waarom is de Gewoon Gaaf-methode geïntroduceerd?

De huidige generatie jonge ouders is opgegroeid met fluoridetandpasta. Tussen 1970 en 1990 zijn in de mondgezondheid grote sprongen vooruit gemaakt. Toch is er nog een enorme gezondheidswinst te halen. Gewoon Gaaf wil de mondzorg voor kinderen effectiever maken. Gewoon Gaaf betekent een omslag in de mondzorg, waarin preventie meer vanzelfsprekend is.

De tandarts zorgt toch voor een gezond gebit van mijn kind?

Het hebben en houden van een gezond kindergebit is een samenspel tussen je kind, jezelf en je behandelaar. De zorg voor het kindergebit ligt vooral bij jezelf en je zoon of dochter. Je behandelaar coacht jou en je kind.

Je kunt er toch niets aan doen dat je een gaatje krijgt? Dat overkomt je toch?

Niet waar! Je kunt gaatjes in het gebit voorkomen. Op het ontstaan van gaatjes in je gebit heb je zelf veel invloed. Wie goed zijn tanden poetst met fluoridetandpasta en weinig suiker gebruikt, kan gaatjes voorkomen en zijn gebit dus gewoon gaaf houden.

Mijn kind heeft toch een zwak gebit?

Ook dan is de sleutel tot een gezond gebit een combinatie van secuur tandenpoetsen en matig suikergebruik. Kinderen die goed hun tanden (laten na)poetsen, en weinig suiker eten en drinken, houden hun gebit gewoon gaaf.

Kan een beginnend gaatje nog stoppen?

Ja! Ieder gaatje begint met een witte vlek. Gelukkig kun je beginnende gaatjes nog stoppen en zelfs deels herstellen. Maar daar is wel tijd en aandacht voor nodig.

Mag ik mijn kind een fluoridebehandeling onthouden?

Veel ouders denken dat ze hun kinderen tekortdoen als ze geen fluoridebehandeling in de mondzorgpraktijk krijgen. De beste fluoridebehandeling is het 2x per dag poetsen met fluoridetandpasta. Dat is bovendien veel prettiger dan een fluoridebehandeling bij de tandarts. Het achterwege laten van een fluoridebehandeling bij de tandarts is een bewuste en verantwoorde keuze van je behandelaar.

Is het verantwoord om de kiezen niet te sealen?

Veel ouders zien het niet sealen van de kiezen van hun kind (en hun broertje of zusje wel) als onder behandeling. Als de tandarts of mondhygiënist geen reden heeft om het gebit van je kind te sealen, is dat een bewuste en verantwoorde keuze. In zowel gesealde als niet-gesealde kiezen kunnen gaatjes ontstaan.